Dolny Śląsk może pochwalić się cennymi zabytkami archeologicznymi. Według wstępnej oceny archeologów tak dużego, formalnie zgłoszonego znaleziska, nie było od co najmniej 100 lat. Za odnalezienie glinianego garnka wypełnionego średniowiecznymi monetami odpowiada pies Kajtek.

Z uwagi na dobro dalszych prac urząd konserwatora nie wskazuje miejsca znalezienia monet, ani dokładnej ich liczby.

Gliniany garnek wypełniony średniowiecznymi monetami

7 kwietnia 2022 r. do Delegatury w Wałbrzychu WUOZ we Wrocławiu zgłoszono znalezienie przedmiotów, które mogłyby być cenne historycznie. Następnego dnia starszy inspektor ds. zabytków archeologicznych, Marek Kowalski, wraz z ekipą archeologów z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego dokonali oględzin zgłoszonych przedmiotów oraz miejsca znalezienia.

Okazało się, że znaleziskiem są średniowieczne brakteaty, które były przechowywane w zniszczonym glinianym garnku. Wstępne oględziny pozwoliły określić chronologię znaleziska na I połowę XIII w. Wstępna identyfikacja mennic wskazuje na warsztaty Brandenburgii, Saksonii oraz Śląska.

Brakteaty wykonane są z cienkiej blaszki. Funkcjonowały jako środki płatnicze w okresie średniowiecza. Archeolodzy wskazali, że zachowanych monet z tego okresu jest niewiele, ponieważ były one na bieżąco przetapiane i tłoczone w nowe serie. Tym samym znalezienie znacznej ilości monet z tego okresu jest wyjątkową okolicznością.

Użytkowanie poszczególnych serii menniczych było stosunkowo krótkie. Z danych historycznych wiadomo, że wymiana środka płatniczego w tym okresie następowała nawet 2-3 razy w roku. Ze względu na powyższe, zachowanych monet z tego okresu jest niewiele, ponieważ były one na bieżąco przetapiane i tłoczono w nowe serie. Znalezienie znacznej ilości monet z tego okresu jest więc wyjątkową okolicznością.

Ze względu na warsztat, w których były wykonywane, możemy mówić o szkole południowo-zachodniej i środkowej Europy z obecnym terenem Niemiec. Ze względu na grubość blaszki mogły być tłoczone tylko jednostronnie na miękkiej podkładce. Stempel odciskano w sposób wypukły na awersie, natomiast rewers był wklęsły jako negatyw. Sama nazwa monety została nadana w czasach późniejszych i wywodzi się z łacińskiego słowa “bractea” – blaszka. Sama idea tłoczenia monet z cienkiej blaszki spowodowana była małą dostępnością kruszcu – srebra lub rzadziej złota oraz zasobami mennicy. Monety w tym czasie mogli bić królowie, książęta, biskupi. Ten stan trwał do odkrycia znacznych złóż srebra pod czeską Pragą, gdy zaczęto bić “euro średniowiecznej Europy” w postaci groszy praskich, które powoli wyparły brakteaty.

– komentują archeolodzy

Monety zostaną opracowane naukowo, zakonserwowane i wystawione do publikacji. Jednak najpierw należy pozyskać dotacje w formie grantów naukowych.